Parafia pw. św. Jerzego w Kamienicy
Miejscowość poświadczona w XIII w., parafia istniała w 1326 r. od 1579 r. była filią par. Gościce. Ponowne utworzenie parafii w 1850 r. Kościół obecny wybudowany w 1914 r. na miejscu poprzedniego, wczesnogotyckiego. Zachowały się rzeźby i obrazy oraz naczynia liturgiczne z XVII-XVIII w.
Chrzest Dzwonów
Przed umieszczeniem nowego dzwonu w dzwonnicy następuje jego uroczysta konsekracja (czyli poświęcenie na wyłączną własność i służbę Bogu Wszechmogącemu). Powszechnie poświęcenie dzwonu nazywa się "chrztem dzwonu", ponieważ przy tej okazji nadaje się mu imię. Fakt "chrztu dzwonu" zapisuje się w księdze chrztów parafii.
Poniżej treść zapisu "chrztu dzwonów" w księdze chrztów parafii kamienickiej, który został skreślony ręką ks. Apolinarego Czekańskiego:
"Chrzest Dzwonów
Sobór Watykański II - 11 X 1962 r.
VI - rok Wielkiej Nowenny pod hasłem „Młodzież wierna Chrystusowi”
Parafia Kamienica na 1000-lecie Chrztu Polski sprawiła dwa dzwony:
1) Imię „Maria” - wagi 450 kg pod hasłem: „Na 1000-lecie Chrztu Polski powołały nas do życia szlachetne serca parafian. Kamienica. Roku Pańskiego 1962.”
2) Imię „Jerzy” - wagi 150 kg pod hasłem: „Św. Jerzy Patronie Parafii miej nas w swej opiece.”
Uroczystość poświęcenia dzwonów. Suma Pontyfikalna odbyła się dnia 25. listopada 1962r.
Konsekrator dzwonów J. Eksc. Biskup Wacław Wycisk [poniżej zapisu proboszcza podpis biskupa]
Współbracia Kapłani:
[poniżej podpisy:
1. ks. Szczepan Ufryjewicz z Otmuchowa
2. ks. Fit Roman St. Paczków
3. ks. Fr. Paściak Ratnowice
4. ks. Siekierski Paczków
5. x. ?
6. ks. ?
7. ks. Jan Gabryś Lipniki
8. o. Jan Grochola Paczków]"
Niestety nie udało się zidentyfikować podpisów kapłanów umieszczonych na 5. i 6. pozycji. Może ktoś wcieli się w detektywa??? Poniżej zdjęcie oryginalnego zapisu z księgi chrztów:
Kamienica na starej fotografii...
Zapraszamy do obejrzenia galerii przedwojennych fotografii Kamienicy.
Książę - Kardynał w Kamienicy...
W kamienickim kościele, w transepcie (nawie poprzecznej) po lewej stronie znajdują się trzy witraże. Na dwóch skrajnych przedstawione są wizerunki: księcia - kardynała arcybiskupa wrocławskiego Jerzego Koppa (po prawej stronie) oraz jego herb kardynalski (po stronie lewej) z dewizą "Servo Fidem Christo" (tłum.: "Dochowuję wierności Chrystusowi"). Zagadką jest powód przedstawienia tego przedostatniego przedwojennego biskupa we Wrocławiu w kościele w Kamienicy. Zwykle upamiętniało się w ten sposób pasterza, który dany kościół konsekrował. Jednak książę-kardynał Kopp umiera w Opawie 4. marca 1914 roku - w roku ukończenia budowy kościoła, zmęczony chorobą. Jest zatem mało prawdopodobne, aby ciężko schorowany hierarcha był na siłach
konsekrować kościół, bowiem taka ceremonia była długa i wyczerpująca. Z drugiej strony, zacheuszki (miejsca namaszczenia krzyżmem świętym) na ścianach kościoła są umieszczone zagadkowo nisko. Zwykle biskup musiał wchodzić po specjalnych schodach, aby dosięgnąć miejsca namaszczenia, natomiast w kościele w Kamienicy mógłby ich z łatwością dosięgnąć z poziomu posadzki, bez konieczności wspinania się na podwyższenie, co tłumaczyłoby niskie usytuowanie zacheuszek i korespondowało z osobą starszego i chorego biskupa.
Mogą być jednak i inne prawdopodobne przyczyny umieszczenia takich, a nie innych witraży w kamienickim kościele. Jak tłumaczy historyk Kościoła, ks. dr Sebastian Krzyżanowski, może ówczesny proboszcz w Kamienicy chciał w ten sposób jakoś uhonorować biskupa diecezjalnego? Może zawdzięczał mu np. pomoc w ukończeniu nauki lub też chciał podkreślić swoje poparcie dla polityki, czy poglądów księcia-kardynała? A może witraże wykonane (lub zaprojektowane) zostały jeszcze przed ukończeniem budowy kościoła i liczono na to, że ponad 70-letni biskup jednak konsekruje kościół pw. św. Jerzego, swojego imiennego patrona? Są to tylko domysły. Na dzień dzisiejszy, nie wiemy który biskup i kiedy dokładnie konsekrował kościół. Ten fakt historyczny wciąż czeka na swoje odkrycie w przepastnym archiwum archidiecezji wrocławskiej.
kard. Jerzy Kopp w wieku 56. lat jako nowo wybrany biskup (1893)
kard. Jerzy Kopp w wieku 75. lat na obrazie Paula Beckerta (1912)
kard. Jerzy Kopp w wieku 75. lat na dwa lata przed śmiercią (1912)
kondukt pogrzebowy kard. Jerzego Koppa zmarłego w wieku 77. lat (1914)
Rys historyczny Parafii w Kamienicy...
Pierwsza historyczna wzmianka o wsi Kamienica pojawia się w dokumencie datowanym na 3 lipca 1284 r. Następnie miejscowość pojawia się w źródłach pod różnymi nazwami jak: Camenicze lub Camenicza (1286 r.), Kempnitz (1300 r.), Kempnitz iuxta Paczkow (1305 r.), Kamitz (1312 r.), Camenitz, Kemnycz (1318 r.), Kemnicz (1326 r.), Kemucz (1335 r.), Kempnicz (1402 r.), in willa Kamnig (1579 r.), Camnitz Vila (1651/1652 r.), Kamitz willa (1666/1667 r.), Kamnitz (1743 r.) oraz ponownie Kamitz w 1874 r. Do roku 1936 wieś nosiła nazwę Kamitz, jednak została ona zmieniona na Grenztal w ramach akcji prowadzonej przez hitlerowskie Niemcy, której celem było zniemczenie słowiańsko brzmiących nazw miejscowości.
Nazwa Kamienica wywodzi się od rzeczownika "kamień" lub też od lokalizacji wsi. Często używa się takiej nazwy dla osad położonych nad ciekami wodnymi, szczególnie gdy brzeg rzeki czy strumienia jest wysoki i kamienisty. Pod wpływem języka niemieckiego nazwę fonetycznie skracano dodając końcówkę "itz".
Zabudowa wsi Kamienica rozciąga się wzdłuż doliny rzeki sięgając od granic administracyjnych Paczkowa aż do granicy z Czechami. Dalej na południe znajdują się wsie Bílá Voda i Růženec, które również powstały w XIII wieku i charakteryzują się podobną zabudową. W dokumentach z około 1300 roku wspomina się, że w Kamienicy istniała karczma, kościół oraz trzy młyny z sześcioma kołami. Wieś w XIII wieku, podobnie jak Paczków, była własnością biskupów wrocławskich. Wieś dotykana była tymi samymi klęskami co miasto Paczków – głód, powódź, pożary, epidemia cholery, najazd Husytów wskutek czego nie rozwijała się i stopniowo wyludniała, podobnie jak Paczków. Sytuacja ta doprowadziła do przekształcenia Kamienicy w 1579 roku w filię parafii Gościce. W czasie wojny trzydziestoletniej Kamienica została niemal doszczętnie zniszczona. W 1779 r. wieś zaatakowali i splądrowali Chorwaci.
Według źródeł historycznych dolina potoku Kamienica była zamieszkana już od XIII wieku. W dolnym biegu potoku istniała osada Bogunów, a powyżej, wzdłuż doliny przez kilka kilometrów, ciągała się Kamienica. Dalej w górnym biegu znajdowała się osada Wyssoka (Vysoká). Bogunów było związane z Paczkowem, natomiast Kamienica i Wyssoka przez wiele wieków stanowiły jedną, ciągłą wieś łańcuchową, charakteryzującą się jednolitą architekturą, etnicznością, kulturą oraz gospodarką.
W okolicach 1850-1851 roku Kamienica stała się ponownie samodzielną parafią. Pierwszym proboszczem był Johannes Schmidt (1869 r.), a od 1916 roku Karl Heimann. Ostatnim niemieckim proboszczem do 1945 roku był Franz Bernert. W 1874 roku Kamienicę włączono do powiatu Paczków (wraz z Gościcami, Lisimi Kątami, Unikowicami oraz Kozielnem).
Położenie wsi przy ważnym szlaku komunikacyjnym z Nysy do Kłodzka, będącym częścią tzw. Trasy Podsudeckiej, odegrało istotną rolę w przyspieszeniu rozwoju Kamienicy. W 1840 roku droga została wybrukowana, co dodatkowo przyczyniło się do poprawy infrastruktury komunikacyjnej. Wzrost znaczenia tej trasy nastąpił po ustanowieniu stałego połączenia pocztowego między Nysą a Kłodzkiem w 1917 roku. W 1918 roku w Kamienicy Siostry Elżbietanki Szare założyły dom zakonny. W okresie międzywojennym uruchomiono także linię autobusową z Paczkowa do Złotego Stoku. W 1845 roku powstał budynek dzisiejszej starej szkoły, a w 1938 roku nowej.
Z kroniki szkolnej wynika, że dwa lata przed wybuchem II Wojny Światowej Kamienicę zamieszkiwało 2 piekarzy, 2 krawców, 2 handlarzy rowerami, 6 szewców, 2 innych rzemieślników, 3 stolarzy, 3 kołodziejów, a we wsi znajdowały się m.in. 2 młyny, 7 sklepów spożywczych, 2 kuźnie, sklep handlujący bydłem oraz sklep ogólnobudowlany. W tym okresie w Kamienicy działała także spółka o nazwie Towarzystwo Elektryczne oraz Kasa Oszczędnościowa. Z zapisów ww. kroniki wynika również, iż w czasie wojny szkoła i wieś funkcjonowały normalnie, bez większych zakłóceń, gdyż działania wojenne nie toczyły się w jej bezpośrednich okolicach.
Zgodnie z dekretem Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z 31 sierpnia 1944 roku w Kamienicy miało zostać utworzone jedno z wielu miejsc odosobnienia, więzień lub ośrodków pracy przymusowej dla "hitlerowskich zbrodniarzy oraz zdrajców narodu polskiego". Nie jest jednak jasne gdzie dokładnie istniał tego typu obóz, ani w jakich latach działał. Przyjmuje się, że funkcjonował pomiędzy rokiem 1945 a 1950.
W okresie 1945-1947 Kamienica została zaludniona przez przesiedleńców, głównie z Żywiecczyzny (z okolic Rajczy, Wisły, Milówki i Kamesznicy), a także z obszarów, które po 1945 roku znalazły się w granicach Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. W 1946 roku w wiosce wprowadzono obowiązek edukacji dla dzieci w wieku siedmiu lat.
W 1946 roku działalność rozpoczęło przedszkole, które później połączono z Szkołą Podstawową, tworząc Publiczną Szkołę Podstawową z Oddziałem Przedszkolnym im. Marii Konopnickiej w Kamienicy. Również w tym roku powstała ochotnicza straż pożarna, koło gospodyń wiejskich, a także wiejski dom kultury wraz z filią Biblioteki Publicznej w Paczkowie. W latach 1954– 1959 wieś była siedzibą władz gromady Kamienica, a po jej zniesieniu włączono ją do gromady Paczków. Od roku 1975 działała Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna, która w późniejszym okresie została wchłonięta przez RSP Wilamowa. W 1984 roku powołano Radę Sołecką, a pod koniec lat dziewięćdziesiątych założono Towarzystwo Przyjaciół Kamienicy. W latach osiemdziesiątych ukończono budowę trzeciego budynku szkolnego, natomiast w 1991 roku w wiejskiej infrastrukturze pojawił się wodociąg.
W roku 2002 dokończono budowę obwodnicy Paczkowa i Kamienicy, co spowodowało zmianę trasy drogi krajowej nr 46 z Nysy do Kłodzka, omijając wieś. Aktualnie wieś doświadcza spadku liczby mieszkańców. Jest to spowodowane m.in. znacznym oddaleniem od większych ośrodków miejskich, wysoką stopą bezrobocia oraz zapaścią cywilizacyjną.
Kościół parafialny...
W Kamienicy znajduje się kościół parafialny pw. św. Jerzego wpisany do rejestru zabytków województwa opolskiego pod numerem 86/2009 z dnia 24 marca 2009 r. Wzmianka o tym kościele pochodzi z 1326 roku, wspominając proboszcza Dythwina z Kamienicy. Pozostałością z tego okresu jest kamienny mur, który był wielokrotnie przebudowywany w stylu renesansowym w XVI i XVII wieku. W roku 1850 zbudowano nowy kościół w miejscu średniowiecznego. Była to budowla murowana oprostej bryle, pozbawiona wyraźnych cech stylowych, z wysokim dachem dwuspadowym i sygnaturką na środku kalenicy, zwieńczoną hełmem baniastym. Po pożarze kościoła w 1914 roku obiekt został odbudowany i przyjął obecny plan w kształcie krzyża greckiego, przypominając typ kościoła centralnego. Wnętrze zawiera cenne elementy wyposażenia, które przetrwały pożar, w tym barokowo - rokokowe ambona, chrzcielnica, organy, ołtarze i obrazy.
[źródło: https://duwo.opole.uw.gov.pl]
Misje Parafialne 2024...
W dniach 11-19 maja 2024 r. odprawiały się w parafii Misje Święte, którym z Bożą i ludzką pomocą przewodniczył x. Le-szek Szkudlarek, wikariusz z pobliskiej parafii w Paczkowie. DEO GRATIAS!
kartka pamiątkowa konsekracji dzwonów w Kamienicy (25.11.1962)